Mỹ tập trận ở Biển Đông giữa căng thẳng với Trung Quốc
14/02/2023
Nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan (phía trước) và USS Nimitz di chuyển theo đội hình ở Biển Đông trong bức ảnh do Hải quân Hoa Kỳ cung cấp vào ngày 6/7/2020. Hoa Kỳ thường xuyên cho tàu đi qua khu vực này để thực hiện quyền quyền tự do hàng hải và hàng không.
Hải quân và Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đang tổ chức các cuộc tập trận chung ở Biển Đông vào thời điểm căng thẳng gia tăng với Bắc Kinh về vụ bắn hạ một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc.
Hạm đội 7 có trụ sở tại Nhật Bản cho biết hôm Chủ nhật rằng nhóm hàng không mẫu hạm tấn công USS Nimitz và Đơn vị Viễn chinh Thủy quân lục chiến số 13 đã tiến hành “các hoạt động của lực lượng tấn công viễn chinh tổng hợp” ở Biển Đông.
Thông báo cho biết các cuộc tập trận liên quan đến tàu, lực lượng mặt đất và máy bay đã diễn ra vào thứ Bảy nhưng không đưa ra thông tin chi tiết về thời điểm bắt đầu hoặc liệu chúng đã kết thúc hay chưa.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với hầu như toàn bộ Biển Đông và phản đối mạnh mẽ hoạt động quân sự của các quốc gia khác trên tuyến đường thủy đang tranh chấp, nơi vận chuyển hàng hóa có trị giá 5 nghìn tỷ USD mỗi năm.
Hoa Kỳ không có lập trường chính thức nào về chủ quyền ở Biển Đông nhưng cho rằng quyền tự do hàng hải và hàng không phải được bảo vệ. Vài lần trong năm, Mỹ cho tàu đi qua các tiền đồn kiên cố của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa, khiến Bắc Kinh phản đối dữ dội.
Hoa Kỳ cũng đang tăng cường liên minh quốc phòng với Philippines, quốc gia đối mặt với tình trạng xâm phạm các đảo và nghề cá của lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc và các hạm đội trên danh nghĩa dân sự nhưng do chính phủ hậu thuẫn.
Các cuộc tập trận của quân đội Hoa Kỳ đã được lên kế hoạch trước. Chúng diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ vốn đã căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh càng trở nên trầm trọng hơn do tranh chấp ngoại giao gây ra bởi quả khinh khí cầu bị bắn rơi vào cuối tuần trước trên không phận Hoa Kỳ, ở ngoài khơi bờ biển South Carolina.
Mỹ nói khinh khí cầu không người lái được trang bị để phát hiện và thu thập tín hiệu tình báo, nhưng Bắc Kinh khẳng định đó chỉ là khí cầu nghiên cứu thời tiết đã vô tình bị thổi bay.
Vụ việc đã khiến Ngoại trưởng Antony Blinken đột ngột hủy chuyến công du tới Bắc Kinh nhằm xoa dịu căng thẳng giữa hai bên vào cuối tuần trước.
Sau lần đầu hiếm hoi bày tỏ hối tiếc về vụ việc, Trung Quốc đã có những lời lẽ cứng rắn hơn, gọi động thái của Hoa Kỳ là phản ứng thái quá và vi phạm các quy tắc quốc tế. Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc đã từ chối nhận cuộc điện thoại từ Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin để thảo luận về vấn đề này.
Kể từ đó, Hoa Kỳ đã đưa vào danh sách đen sáu thực thể của Trung Quốc mà họ cho là có liên quan đến các chương trình hàng không vũ trụ của Bắc Kinh như một phần trong phản ứng của họ đối với vụ việc.
Hạ viện Mỹ cũng nhất trí bỏ phiếu lên án Trung Quốc vì “sự vi phạm trắng trợn” chủ quyền của Hoa Kỳ và nỗ lực “lừa dối cộng đồng quốc tế thông qua những tuyên bố sai sự thật về các chiến dịch thu thập thông tin tình báo của họ”.
Lầu Năm Góc cho biết khinh khí cầu là một phần của chương trình do thám lớn mà Trung Quốc đã tiến hành trong nhiều năm. Hoa Kỳ cho biết những khinh khí cầu của Trung Quốc đã bay qua hàng chục quốc gia trên khắp năm châu lục trong những năm gần đây, và họ đã biết thêm về chương trình khinh khí cầu sau khi theo dõi chặt chẽ một quả bị bắn rơi gần South Carolina.
Trong thông cáo báo chí, Hạm đội 7 cho biết hoạt động chung đã “thiết lập một sự hiện diện mạnh mẽ trong khu vực, hỗ trợ hòa bình và ổn định”.
“Là một lực lượng phản ứng sẵn sàng, chúng tôi củng cố một loạt các nhiệm vụ bao gồm đổ bộ Thủy quân lục chiến lên bờ, cứu trợ thảm họa nhân đạo và ngăn chặn những kẻ thù tiềm tàng thông qua sức mạnh chiến đấu hiện tại và hữu hình”, thông cáo cho biết.