Putin, Zelenskyy đồng ý gặp 'sứ mệnh hòa bình của các nhà lãnh đạo châu Phi', tổng thống Nam Phi nói

16 tháng 5 năm 2023

GERALD IMRAY, Associated Press

Tư liệu - Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy lắng nghe trong cuộc họp báo với Thủ tướng Anh Rishi Sunak, trong khu vườn ở Checkers, ở Aylesbury, Anh, vào ngày 15 tháng 5 năm 2023. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết hôm thứ Ba ngày 16 tháng 5 năm 2023 rằng tiếng Nga và tiếng Nga của ông Các đối tác Ukraine đã đồng ý tổ chức các cuộc họp riêng với một phái đoàn gồm các nguyên thủ quốc gia châu Phi để thảo luận về một kế hoạch khả thi nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. (Carl Court/Pool qua AP, Hồ sơ)

© Được cung cấp bởi Associated Press

CAPE TOWN, Nam Phi (AP) - Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã đồng ý tổ chức các cuộc họp riêng với phái đoàn gồm các nhà lãnh đạo từ sáu quốc gia châu Phi để thảo luận về một kế hoạch có thể nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, tổng thống Nam Phi cho biết hôm thứ Ba.

Tư liệu - Tổng thống Nga Vladimir Putin, trái, nói chuyện với Tổng thống Nam Phi, Cyril Ramaphosa, trong phiên họp toàn thể tại hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi ở khu nghỉ mát Sochi, Nga trên Biển Đen vào ngày 24 tháng 10 năm 2019.

Ramaphosa cho biết hôm thứ Ba, ngày 16 tháng 5, Vào năm 2023, những người đồng cấp Nga và Ukraine của ông đã đồng ý tổ chức các cuộc gặp riêng biệt với một phái đoàn gồm các nguyên thủ quốc gia châu Phi để thảo luận về một kế hoạch khả thi nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. (Sergei Chirikov/Pool Photo qua AP, File)© Được cung cấp bởi Associated Press. 

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết ông đã nói chuyện với Putin và Zelenskyy qua điện thoại vào cuối tuần qua và mỗi người đã đồng ý tổ chức "sứ mệnh hòa bình của các nhà lãnh đạo châu Phi" lần lượt tại Moscow và Kiev. 

Ông Ramaphosa nói: “Chủ yếu trong các cuộc thảo luận của chúng tôi là nỗ lực tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột tàn khốc ở Ukraine. Ông cho biết trong một tuyên bố rằng các nhà lãnh đạo của Zambia, Senegal, Cộng hòa Congo, Uganda và Ai Cập sẽ thành lập phái đoàn cùng với Ramaphosa.

Nhà lãnh đạo Nam Phi cho biết, Putin và Zelenskyy đã đồng ý cho ông ấy “bắt đầu công tác chuẩn bị”. Bốn trong số sáu quốc gia châu Phi đó - Nam Phi, Cộng hòa Congo, Senegal và Uganda - đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc vào năm ngoái về việc lên án cuộc xâm lược của Nga.

Zambia và Ai Cập đã bỏ phiếu ủng hộ đề nghị này. Ramaphosa không đưa ra khung thời gian hoặc phác thảo bất kỳ thông số nào cho các cuộc đàm phán hòa bình có thể xảy ra. Zelenskyy cho biết ông sẽ không xem xét một thỏa thuận hòa bình để chấm dứt cuộc chiến kéo dài 15 tháng cho đến khi các lực lượng Nga rút hoàn toàn khỏi lãnh thổ Ukraine. 

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres cũng đã được thông báo về các cuộc họp theo kế hoạch của phái đoàn châu Phi và “hoan nghênh sáng kiến ​​này,” Ramaphosa nói.

Người phát ngôn của Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric hôm thứ Hai xác nhận rằng Ramaphosa đã nói chuyện với Gutteres vào chiều thứ Hai trong chuyến thăm của ông tới Jamaica.

“Như chúng tôi đã nói trước đây, chúng tôi ủng hộ bất kỳ sáng kiến ​​nào có thể dẫn chúng tôi đến một nền hòa bình phù hợp với Hiến chương (LHQ), phù hợp với luật pháp quốc tế và phù hợp với các nghị quyết của Đại hội đồng,” Dujarric nói.

Thông báo về nỗ lực hòa bình do châu Phi lãnh đạo được đưa ra khi Nga tiến hành một cuộc không kích dữ dội vào Kyiv.

Không có phản ứng ngay lập tức vào thứ Ba từ Điện Kremlin hoặc Kyiv. Một bản tin từ cuộc nói chuyện qua điện thoại mà Putin và Ramaphosa có hôm thứ Sáu cho biết nhà lãnh đạo Nga ủng hộ “ý tưởng của Cyril Ramaphosa về việc một nhóm các nhà lãnh đạo châu Phi tham gia thảo luận về triển vọng giải quyết xung đột Ukraine.”

Không rõ đó có phải là cuộc điện thoại mà Ramaphosa đề cập đến khi ông nói rằng ông đã nói chuyện với Putin vào cuối tuần qua hay không.Vị trí dẫn đầu của Nam Phi trong phái đoàn châu Phi chắc chắn sẽ bị soi xét.

Thông báo của Ramaphosa được đưa ra vài ngày sau khi đại sứ Mỹ cáo buộc Nam Phi đứng về phía Nga trong cuộc chiến ở Ukraine và thậm chí cung cấp vũ khí giúp Moscow. Đại sứ Hoa Kỳ tại Nam Phi Reuben Brigety tuần trước đã cáo buộc rằng vũ khí và đạn dược đã được chất lên một tàu chở hàng treo cờ Nga tại một căn cứ hải quân Nam Phi vào tháng 12 và được đưa đến Nga.

Chính phủ Nam Phi phủ nhận đã gửi bất kỳ loại vũ khí nào cho Nga. Ramaphosa cho biết vấn đề đang được điều tra. Nam Phi đã tuyên bố quan điểm của mình về cuộc chiến là trung lập. Quốc gia này có mối quan hệ lịch sử chặt chẽ với Nga do Liên Xô cũ ủng hộ đảng Đại hội Dân tộc Phi cầm quyền của Nam Phi khi đảng này là một phong trào giải phóng đấu tranh để chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc apartheid. 

Nam Phi cũng đã tổ chức các cuộc tập trận hải quân chung ngoài khơi bờ biển của Nga và Trung Quốc vào tháng 2 và trùng với lễ kỷ niệm một năm ngày Nga xâm lược Ukraine. Vị tướng quân đội hàng đầu của Nam Phi đã tới Moscow và gặp chỉ huy lực lượng mặt đất của Nga vào thứ Hai.

Nam Phi duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Hoa Kỳ và các nước phương Tây khác ủng hộ Ukraine. Ramaphosa đã gặp Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tại Nhà Trắng vào cuối năm ngoái. Zambia cũng có quan hệ lịch sử với Nga.

Uganda là một đồng minh của Hoa Kỳ về an ninh khu vực ở Đông Phi, nhưng Tổng thống Uganda Yoweri Museveni đã nói về tình bạn của đất nước ông với Nga và lập trường trung lập của nước này trong cuộc chiến ở Ukraine. Sipho Mantula, một nhà phân tích tại Trường Quan hệ Công chúng và Quốc tế Châu Phi Thabo Mbeki của Nam Phi, cho biết tính trung lập của một số quốc gia châu Phi đó sẽ giúp ích cho bất kỳ cuộc đàm phán nào. 

Mantula nói: “Bạn không cần những người sẽ đứng về phía nào và trở thành người trung gian ủy nhiệm. Nga và Ukraine cách xa nhau về thỏa thuận chấm dứt chiến tranh. Điện Kremlin muốn Kiev thừa nhận việc Nga sáp nhập Bán đảo Crimea và các tỉnh Donetsk, Kherson, Luhansk và Zaporizhzhia của Ukraine, mà hầu hết các quốc gia đã lên án là bất hợp pháp.

Ukraine đã bác bỏ các yêu cầu và loại trừ bất kỳ cuộc đàm phán nào với Nga cho đến khi quân đội nước này rút quân khỏi tất cả các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng. Ukraine quyết tâm thu hồi tất cả các khu vực do Nga chiếm đóng. 

Kế hoạch hòa bình 10 điểm của Zelenskyy cũng bao gồm một tòa án để truy tố các tội ác xâm lược, điều này sẽ khiến Nga phải chịu trách nhiệm về cuộc xâm lược của mình. Zelenskyy đã có cuộc nói chuyện riêng với Giáo hoàng Francis tại Vatican vào thứ Bảy, sau đó nói rằng ông đã tìm kiếm sự hỗ trợ cho kế hoạch hòa bình của Ukraine từ giáo hoàng. 

Trung Quốc là quốc gia duy nhất khác cho đến nay đề nghị làm trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình có thể xảy ra, một đề nghị bị che mờ bởi sự thể hiện sự ủng hộ chính trị của họ đối với Moscow.

Bắc Kinh đã đưa ra một kế hoạch hòa bình được đề xuất vào tháng Hai, và một phái viên Trung Quốc đang chuẩn bị đến thăm Nga và Ukraine.

Nhưng dường như có rất ít cơ hội đạt được bước đột phá sắp xảy ra để chấm dứt chiến tranh kể từ khi Ukraine và các đồng minh phương Tây của họ phần lớn bác bỏ đề xuất của Bắc Kinh.

Phóng viên AP Hanna Arhirova đã đóng góp cho câu chuyện này từ Kyiv, Ukraine. Các nhà văn AP Dasha Litvinova ở Talinn, Estonia, Rodney Muhumuza ở Kampala, Uganda và Mogomotsi Magome ở Johannesburg cũng đóng góp.