Ukraine lên án bầu cử ‘giả hiệu’ ở các vùng do Nga chiếm đóng
8/9/2023
- Nathan Williams & Sergei Goryashko
- BBC News & BBC Tiếng Nga
Các cuộc bầu cử đang diễn ra tại các vùng của Ukraine mà Nga tuyên bố là của họ từ năm ngoái
Người dân sống ở các vùng đất Ukraine do Nga chiếm đóng được yêu cầu đi bỏ phiếu trong cái mà giới chức mô tả là các cuộc bầu cử địa phương.
Ngoại trưởng Ukraine gọi các cuộc bỏ phiếu này là "giả hiệu", và nói thêm rằng kết quả bỏ phiếu sẽ không có căn cứ pháp lý nào.
Các ứng viên đều là người Nga hoặc người ủng hộ Nga, trong đó có cả các thống đốc mà Moscow tự tay chọn.
Nhiều người đi bầu sớm được yêu cầu bỏ phiếu trước sự diện hiện của các binh sỹ Nga mang súng. Giới chức Ukraine cảnh báo người dân không nên đi bầu. Họ nói bất kỳ công dân Ukraine nào tham gia tổ chức bầu cử sẽ bị trừng phạt trong tương lai.
Hội đồng châu Âu, một tổ chức nhân quyền, lên án động thái này ở "các vùng lãnh thổ Ukraine bị sáp nhập trái phép" như "sự vi phạm trắng trợn luật quốc tế, mà Nga tiếp tục coi thường".
Các vùng lãnh thổ này không chỉ là một phần toàn vẹn của Ukraine, mà quyết định tổ chức bầu cử ở những nơi này "tạo ra ảo tưởng có dân chủ", Hội đồng Châu Âu nói trong một thông cáo.
Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cũng lên án: "Các cuộc bầu cử giả hiệu ở các vùng của Ukraine mà Nga chiếm đóng là bất hợp pháp." Điều này gây phản ứng từ sứ quán Nga ở Mỹ. Họ cáo buộc Mỹ can thiệp vào công việc nội bộ của Nga.
Các cuộc bầu cử này sẽ kết thúc hôm Chủ nhật và diễn ra ở bốn vùng mà Nga không hoàn toàn kiểm soát - Donetsk và Luhansk ở phía đông, và Zaporizhzhia và Kherson ở phía Nam.
Bốn khu vực này có tổng diện tích 15% chủ quyền lãnh thổ của Ukraine.
Bầu cử cũng đang diễn ra ở Crimea - dưới sự chiếm đóng bất hợp pháp của Nga kể từ 2014 - và được tổ chức song song với bầu cử địa phương ở Nga.
Dưới sự quan sát của lính Nga có vũ trang
Các hình ảnh mà ủy ban bầu cử Nga chia sẻ cho thấy một bức tranh gần như khó tin tại các điểm bầu cử.
Ngoài các điểm bỏ phiếu thông thường như tại trường học và các tòa nhà hành chính, một số điểm bầu cử được mở ở sân sau nhà hay thậm chí trên ghế nghỉ dọc đường.
Các bức ảnh cho thấy cử tri bỏ phiếu vào hòm dưới sự quan sát của các binh sỹ mang súng và đội mũ trùm kín đầu.
Ủy ban bầu cử Nga đưa tin rằng số cử tri đi bỏ phiếu bầu cái gọi là quốc hội vùng đã vượt trên 50% ở Kherson và 40% ở Donetsk.
Con số này là cao hơn rất nhiều so với các đợt bầu cử địa phương ở Nga trong thập kỷ qua.
Không có các quan sát viên độc lập để kiểm chứng và tổng số phiếu bầu không được tiết lộ.
Thị trưởng thành phố Melitopol hiện đang lưu đày ông Ivan Fedorov mô tả cuộc bầu cử là "trái phép và vô giá trị", và nói rằng nhiều ứng viên cho vùng Zaporizhzhia không phải là người sống ở đó, với một số người đến từ Siberia ở Viễn Đông.
Ông nói với hãng tin AP rằng thành phố Melitopol bị kiểm soát an ninh chặt hơn rất nhiều trong những ngày này và người dân bị đe dọa vì đi bỏ phiếu trong một thành phố bị chiếm đóng giống như "đi bỏ phiếu trong nhà tù".
Trong các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, Nga cấm việc sử dụng đồng tiền Ukraine kể từ tháng Một.
Moscow từng nói họ sẽ triển khai mạng lưới di động ở đây và sẽ cải tạo các trường học. Nhưng mới hồi tháng Tám, chính quyền Nga thừa nhận mới chỉ 20% trường học ở các vùng này được tu sửa và mạng di động vẫn chưa có ở các khu vực bị chiếm đóng.
Trong một động thái hiếm hoi, người Ukraine vẫn có thể đi bỏ phiếu mang hộ chiếu Ukraine. Có lẽ đây là vì một số đông người Ukraine chưa nhập quốc tịch Nga.
Vùng Zaporizhzhia là trọng tâm cuộc phản công của Kyiv, được bắt đầu từ hồi mùa hè.
Các tướng Ukraine tuyên bố họ đã chọc thủng hàng rào phòng thủ vững chắc đầu tiên của Nga.
Các nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở ở Mỹ nói các cuộc tiến công gần đây của Ukraine là "có ý nghĩa về mặt chiến thuật" và "đang mở rộng việc chọc thủng tuyến phòng vệ đầu tiên ở khu vực này và đe dọa tuyến phòng thủ thứ hai của Nga".
