17/12/2023
BBC News
Thỏa thuận được đưa ra hôm Chủ Nhật, tại kỳ họp của các nhà lãnh đạo khu vực ở Tokyo đánh dấu 50 năm quan hệ hữu nghị và hợp tác Nhật Bản - ASEAN
Nhật Bản và các nước Đông Nam Á đồng ý hợp tác trong lĩnh vực an ninh biển để đối phó với thái độ xác quyết ngày càng tăng của Trung Quốc.
Thỏa thuận được đưa ra hôm Chủ Nhật, tại kỳ họp của các nhà lãnh đạo khu vực ở Tokyo đánh dấu 50 năm quan hệ hữu nghị và hợp tác Nhật Bản - ASEAN.
Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tới dự kỳ họp, chỉ hai hôm sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm quan trọng tới Việt Nam và đạt được sự đồng ý của Hà Nội trong việc cùng Trung Quốc xây dựng 'cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc'.
Hôm thứ Tư, trước khi kỳ họp thượng đỉnh ba ngày 16-18/12/2023 khai mạc, Nhật Bản đã bày tỏ "quan ngại nghiêm trọng" về "những hành động nguy hiểm" sau vụ đụng độ căng thẳng mới nhất giữa tàu Philippines và và tàu Trung Quốc. Vụ việc xảy ra tại Bãi cạn Thomas Thứ Hai (nơi Việt Nam gọi là Bãi Cỏ Mây còn Trung Quốc gọi là Rạn Nhân Ái) thuộc quần đảo Trường Sa, điểm nóng tranh chấp giữa Bắc Kinh và Manila.
Tokyo nói thêm rằng họ "nhất trí với những phản đối từ lâu nay của Philippines đối với các tuyên bố chủ quyền, quân sự hóa, các hành động ép buộc và sự đe dọa hoặc dùng vũ lực trên biển ở Biển Đông".
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos J nói rằng Trung Quốc là một thách thức thực sự đối với các quốc gia láng giềng.
Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nói nước ông sẽ thực hiện vai trò của mình trong việc hỗ trợ các nước Đông Nam Á.
"Trong lúc thế giới đang phải đối diện với một cuộc khủng hoảng phức tạp do sự phân rẽ và xung đột leo thang ở nhiều nơi, Nhật Bản sẽ xử lý thách thức cùng với các nước ASEAN, là những chốt trục quan trọng của vùng Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và cởi mở," ông nói.
Hồi tháng trước, Nhật Bản nói nước này sẽ giúp Philippines mua thêm các tàu tuần duyên.
Hôm thứ Bảy, Tokyo nói sẽ cung cấp cho Malaysia các thiết bị cảnh báo và theo dõi với tổng trị giá khoản 400 triệu yeu (2,8 triệu USD).
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với phần lớn diện tích Biển Đông, nơi có tuyến đường hàng hải thương mại tấp nập với trị giá hơn 3 nghìn tỷ đô la được vận chuyển qua lại mỗi năm.
Philippines, Indonesia, Việt Nam, Brunei và Đài Loan cũng có tuyên bố chủ quyền từng phần ở biển này. Tranh chấp trên biển là một trong những điểm nóng trong quan hệ giữa Bắc Kinh với các quốc gia láng giềng ở vùng Đông Nam Á.
Nhật Bản, một đồng minh thân cận của Hoa Kỳ, hiện cũng có tranh chấp trên biển với Trung Quốc.
Nhật đang thúc đẩy chi tiêu quân sự và đã tăng cường hợp tác an ninh với vùng châu Á - Thái Bình Dương, trong đó bao gồm cả việc hợp tác với Nam Hàn và Australia.