Trụ sở Tòa án Tối cao Michigan tại Lansing, Michigan.

Tòa án Tối cao Michigan giữ tên cựu Tổng thống Donald Trump trong lá phiếu bầu cử sơ bộ của tiểu bang.

Tòa án ngày thứ Tư 27/12 cho biết sẽ không xét đơn kháng cáo về phán quyết của tòa án cấp dưới từ các nhóm đang tìm cách ngăn cản ông Trump xuất hiện trên lá phiếu.

Tòa án nói trong một phán quyết, đơn của các bên kháng cáo bản án của tòa phúc thẩm Michigan ngày 14 tháng 12 đã được xem xét, nhưng bị từ chối “vì chúng tôi không bị thuyết phục rằng các nghi vấn được đưa ra nên được tòa án này xem xét”.

Phán quyết này trái ngược với quyết định ngày 19/12 của Tòa án tối cao Colorado, trong đó tuyên bố ông Trump không đủ tư cách làm tổng thống vì vai trò của ông trong vụ tấn công vào Điện Capitol của Hoa Kỳ ngày 6 tháng 1 năm 2021. Phán quyết đó là lần đầu tiên trong lịch sử Khoản 3 của Tu chính án thứ 14 được sử dụng để loại một ứng cử viên tổng thống.

Vụ kiện ở Michigan và Colorado nằm trong số hàng chục vụ kiện hy vọng loại tên ông Trump khỏi các cuộc bỏ phiếu ở các tiểu bang. Tất cả đều nêu ra cái gọi là điều khoản nổi dậy nhằm ngăn cản bất kỳ ai nắm giữ chức vụ mà “tham gia nổi dậy hoặc nổi loạn” chống lại Hiến pháp. Cho đến khi có phán quyết của Colorado, tất cả đều thất bại.

Phán quyết của Colorado có thể sẽ bị kháng cáo lên Tòa án Tối cao Hoa Kỳ, nơi chưa bao giờ ra phán quyết về điều khoản có từ thời Nội chiến, vốn rất hiếm khi được sử dụng.

Về mặt kỹ thuật, các nguyên đơn ở Michigan có thể cố gắng loại bỏ ông Trump một lần nữa theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14 trong cuộc tổng tuyển cử, mặc dù có khả năng sẽ có phán quyết của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ về vấn đề này vào thời điểm đó. Tòa án tối cao của tiểu bang ngày thứ Tư 27/12 đã giữ nguyên phán quyết của tòa phúc thẩm rằng Đảng Cộng hòa có thể đưa bất kỳ ai họ muốn vào lá phiếu sơ bộ. Nhưng tòa án đã im lặng về việc liệu Khoản 3 của Tu chính án thứ 14 có loại ông Trump vào tháng 11 sang năm hay không nếu ông trở thành ứng cử viên của Đảng Cộng hòa.

Ông Ron Fein, giám đốc pháp lý của tổ chức Tự do Ngôn luận cho Mọi người (Free Speech for People), nhóm cấp tiến đã đệ đơn kiện ông Trump trong tiểu bang, nói: “Chúng tôi thất vọng trước quyết định của Tòa án Tối cao Michigan.” “Quyết định này mâu thuẫn với án lệ lâu đời của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ quy định rõ rằng khi các đảng chính trị sử dụng bộ máy bầu cử của tiểu bang để lựa chọn, thông qua quy trình sơ bộ, các ứng cử viên cho cuộc tổng tuyển cử, họ phải tuân thủ tất cả các yêu cầu của hiến pháp trong quy trình đó.”

Ông Trump ca ngợi mệnh lệnh này, gọi nỗ lực ngăn cản ông tham gia cuộc bầu cử ở nhiều tiểu bang là một “chiến lược thảm hại”.

Chỉ có một trong bảy thẩm phán của tòa án bất đồng quan điểm. Thẩm phán Elizabeth M. Welch, một đảng viên Đảng Dân chủ, đã viết rằng lẽ ra bà sẽ giữ ông Trump trong lá phiếu sơ bộ nhưng tòa án nên ra phán quyết dựa trên giá trị của thách thức Khoản 3. Tòa án có đa số đảng Dân chủ 4-3.

Ông Trump đã ép hai quan chức bầu cử ở Quận Wayne của Michigan không chứng nhận tổng số phiếu bầu năm 2020, theo bản ghi âm cuộc gọi điện thoại sau bầu cử được tiết lộ trong bản tin ngày 22 tháng 12 của The Detroit News. Chiến dịch tranh cử năm 2024 của cựu tổng thống không xác nhận cũng như phủ nhận tính hợp pháp của đoạn ghi âm.

Luật sư của tổ chức Tự do Ngôn luận cho Mọi người, một nhóm phi lợi nhuận cấp tiến cũng tham gia vào nỗ lực loại tên ông Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ ở Minnesota và Oregon, đã yêu cầu Tòa án Tối cao Michigan đưa ra quyết định trước Ngày Giáng sinh.

Tổ chức lập luận rằng thời gian là “điều cốt yếu” do “nhu cầu cấp bách là hoàn thiện và in các lá phiếu cho cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống”.

Đầu tháng này, tòa án tối cao của Michigan đã từ chối xét xử kháng cáo ngay lập tức, nói rằng vụ việc nên được đưa lên tòa phúc thẩm.

Tự do Ngôn luận cho Mọi người đã kiện để buộc Thư ký của Tiểu bang Michigan Jocelyn Benson cấm ông Trump tham gia cuộc bỏ phiếu ở Michigan. Nhưng một thẩm phán của Tòa án Khiếu nại chính quyền tại Michigan đã bác bỏ lập luận của tổ chức đó, nói vào tháng 11 năm nay rằng chính Quốc hội mới có vai trò thích hợp để quyết định về vấn đề đó.