Tổng chưởng lý Texas Ken Paxton.

Một thẩm phán liên bang ở Texas hôm 26/8 đã tạm dừng chính sách của chính quyền Biden về việc trao cho vợ hoặc chồng của công dân Hoa Kỳ tình trạng di trú mà không cần trước hết phải rời khỏi đất nước, gây ra ít nhất một trở ngại tạm thời đối với một trong những hành động lớn nhất của tổng thống trong nhiều năm nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho con đường trở thành công dân.

Lệnh tạm dừng vụ kiện do Thẩm phán quận Hoa Kỳ J. Campbell Barker đưa ra chỉ vài ngày sau khi 16 bang, do các tổng chưởng lý thuộc Đảng Cộng hòa đứng đầu, phản đối chương trình có thể mang lại lợi ích cho khoảng 500.000 người nhập cư trong nước, cùng với khoảng 50.000 con cái của họ. Các bang cáo buộc chính quyền vượt mặt Quốc hội vì “mục đích trắng trợn về chính trị”.

Một trong những bang dẫn đầu thách thức này là Texas, mà trong vụ kiện nói rằng bang này đã phải trả hàng chục triệu đô la hàng năm từ việc chăm sóc sức khỏe đến thực thi pháp luật vì những người nhập cư sống ở bang này không có tình trạng di trú.

Tổng thống Joe Biden đã công bố chương trình này vào tháng 6. Lệnh của tòa án, kéo dài hai tuần nhưng có thể được gia hạn, được đưa ra một tuần sau khi Bộ An ninh Nội Mỹ địa bắt đầu nhận đơn.

“Các khiếu nại là đáng kể và cần được xem xét kỹ lưỡng hơn mức mà tòa án đã có thể làm cho đến nay,” ông Barker viết.

Ông Barker được cựu Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm làm thẩm phán ở Tyler, Texas vào năm 2019. Đây là nơi nằm trong phạm vi của Tòa phúc thẩm khu vực số 5 của Hoa Kỳ, một địa điểm ưa thích của những người ủng hộ việc thúc đẩy các lập luận bảo thủ.

Thẩm phán đưa ra thời gian biểu mà phán quyết có thể được đưa ra ngay trước cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 5/11 hoặc trước khi tổng thống mới đắc cử nhậm chức vào tháng Giêng. Ông Barker cho cả hai bên thời hạn đến ngày 10/10 để nộp bản lập luận về vụ việc.

Chính sách này tạo cơ hội cho vợ/chồng của công dân Hoa Kỳ không có tình trạng di trú, những người đáp ứng các tiêu chí nhất định, một con đường trở thành công dân bằng cách nộp đơn xin thẻ xanh và được ở lại Hoa Kỳ trong suốt quá trình này. Theo truyền thống, quy trình này có thể bao gồm việc chờ đợi kéo dài nhiều năm bên ngoài Hoa Kỳ, khiến những người phản đối quy trình này gọi đó là “việc ly tán gia đình”.

Bộ An ninh Nội địa đã không trả lời ngay lập tức email yêu cầu bình luận về lệnh này.

Bà Karen Tumlin, người sáng lập và là giám đốc Trung tâm Hành động Tư pháp, nói trong cuộc họp báo trước khi lệnh được ban hành rằng “Texas không thể quyết định số phận của hàng trăm nghìn công dân Hoa Kỳ và vợ hoặc chồng nhập cư của họ mà không đối mặt với thực tế của họ”.

Chương trình này đặc biệt gây tranh cãi trong năm bầu cử, khi mà vấn đề nhập cư là một trong những vấn đề lớn nhất, với nhiều đảng viên Cộng hòa chỉ trích chính sách này và cho rằng về cơ bản đây là một hình thức ân xá cho những người vi phạm pháp luật.

Tổng chưởng lý Texas Ken Paxton của đảng Cộng hòa đã hoan nghênh lệnh này.

“Đây chỉ là bước đầu tiên. Chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho Texas, đất nước của chúng ta và pháp quyền,” ông Paxton nói trong đăng tải trên nền tảng mạng xã hội X.

Trước khi có chương trình này, những người nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ rất khó xin được thẻ xanh sau khi kết hôn với công dân Mỹ. Họ có thể bị yêu cầu trở về quê hương – thường là trong nhiều năm – và luôn phải đối mặt với nguy cơ không được phép nhập cảnh trở lại.