Các tàu đa quốc gia di chuyển theo đội hình trong cuộc tập trận Pacific Dragon 2024 hôm 11/8 do Hạm đội 3 của Hoa Kỳ tổ chức tại vùng biển xung quanh quần đảo Hawaii.

Hoa Kỳ đang xây dựng một mạng lưới liên minh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương để chống lại các mối đe dọa từ Trung Quốc ở đó, nhà ngoại giao hàng đầu của nước này tại Đài Loan nói hôm 4/9, đồng thời nói thêm rằng hòn đảo này không phải là mục tiêu duy nhất của Bắc Kinh tìm cách thay đổi nguyên trạng.

Hoa Kỳ là nước ủng hộ và cung cấp vũ khí quan trọng nhất của Đài Loan, mặc dù không có quan hệ chính thức với hòn đảo này.

Ông Raymond Greene, giám đốc mới được bổ nhiệm của Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan (AIT) và là đại sứ Mỹ trên thực tế, đã phát biểu với các phóng viên tại Đài Bắc.

"Hoa Kỳ đang xây dựng một mạng lưới liên minh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương để tăng cường khả năng răn đe của chúng tôi", ông Greene cho biết, đồng thời nói thêm rằng Đài Loan không phải là mục tiêu duy nhất của các nỗ lực của Trung Quốc nhằm "sử dụng sự đe dọa và cưỡng ép để thay đổi nguyên trạng" và kết quả là ngày càng có nhiều quốc gia hợp tác để bảo vệ hệ thống quốc tế dựa trên luật lệ.

Ông cho biết những nỗ lực đó, cùng với khoản đầu tư của Đài Loan vào quốc phòng và những cải cách quân sự "ấn tượng", được thiết kế để ngăn chặn chiến tranh thay vì chuẩn bị cho chiến tranh.

"Việc duy trì sự cân bằng chiến lược ở eo biển Đài Loan và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương rộng lớn hơn sẽ thúc đẩy đối thoại hòa bình để giải quyết các tranh chấp giữa hai bên", ông Greene, người đã phát biểu bằng tiếng Quan Thoại, cho biết.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã tăng cường sức ép quân sự và chính trị để buộc Đài Loan do nhà nước dân chủ quản lý phải chấp nhận các yêu sách chủ quyền của mình và vào tháng 5 đã tổ chức các cuộc tập trận chiến tranh quanh hòn đảo này sau lễ nhậm chức của Tổng thống Lại Thanh Đức, một người mà Bắc Kinh gọi là "kẻ ly khai".

Cùng sản xuất vũ khí?

Ông Greene cũng cho biết Hoa Kỳ sẽ không loại trừ khả năng sản xuất vũ khí chung với Đài Loan, đồng thời nói thêm rằng nhu cầu quốc phòng của hòn đảo này là ưu tiên hàng đầu đối với các đợt giao vũ khí của Hoa Kỳ.

"Hoa Kỳ hiện đang hợp tác với một số đối tác để xem xét khả năng mở rộng sản xuất chung các vật tư quân sự của chúng tôi và tôi sẽ không loại trừ khả năng Đài Loan sẽ là một trong những đối tác đó trong tương lai", ông Greene nói, nhưng không nêu chi tiết.

Trung Quốc chưa bao giờ từ bỏ việc sử dụng vũ lực để đưa hòn đảo này vào tầm kiểm soát của mình, trong khi chính phủ Đài Loan đã thề sẽ tự vệ, bác bỏ các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc.

Ông Greene đảm nhận vai trò lãnh đạo AIT vào tháng 7 vừa qua. Trước đây, ông là phó trưởng phái bộ tại đại sứ quán Hoa Kỳ ở Tokyo.

Ông cho biết Hoa Kỳ cũng đang hợp tác với Đài Loan để tăng cường phản ứng của họ trong việc giải quyết các trường hợp khẩn cấp. Đây cũng là một ưu tiên hàng đầu khác của chính phủ Lại Thanh Đức, bao gồm tăng cường khả năng phục hồi của hòn đảo này trong lĩnh vực truyền thông, an ninh mạng và cung cấp năng lượng.

"Chúng tôi mong muốn giúp Đài Loan áp dụng chuyên môn của mình trong việc giải quyết các vấn đề từ thiên tai đến chống lại các mối đe dọa tiềm tàng do con người tạo ra," ông Greene cho biết.