Thủ tướng mới đắc cử của Nhật Bản Shigeru Ishiba phát biểu trong cuộc họp báo tại văn phòng thủ tướng ở Tokyo hôm 1/10/2024. Ông Ishiba đã đề xuất ý tưởng 'NATO châu Á' nhằm răn đe Trung Quốc sử dụng vũ lực trong khu vực.

Các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng Nhật Bản cho biết hôm 2/10 rằng họ không nghiên cứu đề xuất của thủ tướng mới của Nhật Bản về việc thành lập một "NATO châu Á", vì Hoa Kỳ và Ấn Độ đã bác bỏ ý tưởng này.

Tân Thủ tướng Shigeru Ishiba đã đưa ra đề xuất này trước khi ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lãnh đạo đảng cầm quyền hôm 27/9, với lập luận rằng điều này sẽ củng cố an ninh ở châu Á.

Nhưng hôm 2/10, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar đã bày tỏ sự hoài nghi khi nói rằng Delhi không chia sẻ tầm nhìn của ông Ishiba. Tháng trước, Daniel Kritenbrink, trợ lý ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương, cho biết còn quá sớm để thảo luận về một đề xuất như vậy.

"Tôi nghĩ rằng đó là một ý tưởng cho tương lai. Thật khó để thiết lập ngay một cơ chế áp đặt các nghĩa vụ phòng thủ chung ở châu Á", Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Takeshi Iwaya phát biểu tại một cuộc họp báo ở Tokyo.

Khi được hỏi liệu nó có nhắm vào Trung Quốc hay không, ông Iwaya nói thêm rằng một khuôn khổ như vậy sẽ không nhắm vào bất kỳ quốc gia cụ thể nào.

"Trong chỉ thị của mình ngày hôm qua, thủ tướng không đề cập gì về việc xem xét một phiên bản NATO của châu Á", Bộ trưởng Quốc phòng Gen Nakatani cho biết trong cuộc họp báo đầu tiên sau khi được ông Ishiba bổ nhiệm.

Trong một bài phân tích gửi cho viện nghiên cứu Hudson Institute vào tháng trước, nhà lãnh đạo mới của Nhật Bản lập luận rằng việc ràng buộc Hoa Kỳ và các quốc gia thân thiện khác vào một khối "NATO châu Á" sẽ răn đe Trung Quốc sử dụng vũ lực quân sự ở châu Á.

Ông Ishiba cho biết tổ chức này có thể bao gồm các nhóm và liên minh riêng biệt như nhóm QUAD (Bộ Tứ) gồm Ấn Độ, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Úc, và quan hệ đối tác an ninh ba bên giữa Washington, Tokyo và Seoul.