21/1/2025
BBC News
Tóm tắt
- Tân Tổng thống Donald Trump ngày 20/1 khẳng định nước Mỹ đã bước vào thời đại hoàng kim trong diễn văn nhậm chức dài gần 30 phút tại Đồi Capitol.
- Ngay sau khi nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp, trong đó có các quyết định ân xá cho những người tham gia bạo loạn tại Đồi Capitol năm 2021 và rút Mỹ khỏi WHO.
- Ông Trump cũng đã hủy bỏ 78 sắc lệnh do người tiền nhiệm Biden ký duyệt, trong đó ít nhất chục sắc lệnh ủng hộ công bằng chủng tộc và chống phân biệt đối xử với người đồng tính, chuyển giới.
- Tân tổng thống cũng ký sắc lệnh hành pháp để thành lập nhóm cố vấn mang tên Ủy ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE), do tỷ phú Elon Musk đồng lãnh đạo, nhằm thực hiện các đợt cắt giảm mạnh đối với chi tiêu chính phủ.
- Thượng viện Mỹ nhất trí bổ nhiệm ông Marco Rubio làm ngoại trưởng, thành viên nội các đầu tiên do Tổng thống Trump đề cử được phê chuẩn.
Trump sẽ không phí chút thời giờ nào trong nhiệm kỳ thứ hai,
Hàng loạt sắc lệnh tổng thống này giống như một cuộc tấn công mạnh mẽ vào trật tự đã được thiết lập. Tổng thống Trump đang viết lại các quy tắc – trên mọi lĩnh vực.
Điều này thể hiện rằng ông có ý định sử dụng toàn bộ quyền lực của Phòng Bầu dục để cố gắng thực hiện những thay đổi mang tính đột phá mà ông đã hứa mang đến cho nước Mỹ.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump không thể làm mọi điều ông muốn chỉ bằng việc ký tên.
Chẳng hạn, sắc lệnh chấm dứt quyền trở thành công dân Mỹ của bất kỳ ai sinh ra trên đất Mỹ sẽ bị thách thức tại tòa án. Nhiều mục tiêu khác của ông sẽ cần phải thông qua luật tại Quốc hội.
Nhưng chỉ với một chữ ký, ông đã đưa Hoa Kỳ rời khỏi thỏa thuận khí hậu Paris, rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới và tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới Mexico.
Ông đã chứng minh rõ ràng rằng mình không có ý định lãng phí một giây phút nào trong nhiệm kỳ tổng thống. Trump muốn trở thành một tổng thống đưa đến nhiều sự thay đổi, và ông đã bắt đầu thực hiện điều đó.
Một loạt sắc lệnh hành pháp trong ngày đầu tiên của Tổng thống Trump
Nguồn hình ảnh,EPA
Dưới đây là các biện pháp ông đã ban hành trong ngày đầu tiên:
- Rút Hoa Kỳ khỏi Thỏa thuận Paris về khí hậu
- Bắt đầu quá trình rút Hoa Kỳ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)
- Tuyên bố "tình trạng khẩn cấp quốc gia" tại biên giới phía nam của đất nước
- "Bảo vệ phụ nữ khỏi ý thức hệ giới tính" và "khôi phục sự thật sinh học trong chính phủ liên bang"
- Ân xá cho những người liên quan đến vụ bạo loạn tại Điện Capitol ngày 6/1/2021
- Buộc "các cựu quan chức chính phủ phải chịu trách nhiệm về việc can thiệp bầu cử"
- Ra lệnh cho chính phủ liên bang khôi phục quyền tự do ngôn luận và ngăn chặn sự kiểm duyệt của chính phủ đối với quyền tự do ngôn luận
- Thành lập "Bộ Hiệu quả Chính phủ" (Doge), một ban cố vấn chứ không phải một cơ quan chính phủ chính thức
- Đóng băng quy định, ngăn các quan chức ban hành thêm quy định mới cho đến khi chính quyền hoàn toàn kiểm soát chính phủ
- Chỉ đạo mọi bộ và cơ quan trong chính phủ liên bang giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt
- Tạm thời ngăn lệnh cấm TikTok
Trump nói 'không tự tin' lệnh ngừng bắn ở Gaza sẽ được duy trì
Nguồn hình ảnh,EPA
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông "không tự tin" rằng thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza sẽ được duy trì.
Trả lời câu hỏi từ một phóng viên, Trump nói: "Đó không phải là cuộc chiến của chúng ta, đó là cuộc chiến của họ. Nhưng tôi không tự tin."
Tuy nhiên, ông bổ sung rằng Hamas đã bị "làm suy yếu", và Gaza trông giống như một "nơi bị phá hủy quy mô lớn".
Cựu trùm bất động sản nói rằng "những điều tuyệt vời có thể được thực hiện" với Gaza nếu kế hoạch được triển khai.
"Đó là một vị trí tuyệt vời bên bờ biển... Bạn biết đấy, mọi thứ đều tốt,'' ông nói thêm với phóng viên.
Marco Rubio làm ngoại trưởng
Nguồn hình ảnh,Reuters
Đề cử của Tổng thống Donald Trump đã được Thượng viện thông qua, theo Reuters.
Thượng viện đã ủng hộ Rubio với số phiếu 99-0, vài ngày sau khi thành viên lâu năm của các ủy ban quan hệ đối ngoại và tình báo Thượng viện vượt qua phiên điều trần một cách thuận lợi.
Rubio trở thành ứng cử viên nội các đầu tiên của Trump được Thượng viện phê chuẩn, chỉ vài giờ sau khi tổng thống tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai tại Nhà Trắng.
Rubio, 53 tuổi, là một người có quan điểm gay gắt với Trung Quốc và là một người ủng hộ Israel.
Là con của những người nhập cư từ Cuba, ông cũng đã thúc đẩy các biện pháp cứng rắn chống lại hòn đảo do cộng sản lãnh đạo này và các đồng minh của họ, đặc biệt là chính phủ của Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.
Ông Rubio là ngoại trưởng gốc Mỹ Latin đầu tiên của Mỹ.
Các cuộc bỏ phiếu bổ sung đối với các ứng cử viên của Trump dự kiến sẽ diễn ra trong tuần này.
Trump đưa Cuba trở lại danh sách ‘bảo trợ khủng bố’
Nguồn hình ảnh,Reuters
Ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ, ông Donald Trump đã hủy bỏ quyết định của chính quyền Biden hôm 14/1 về việc xóa Cuba khỏi danh sách các quốc gia tài trợ cho khủng bố, Nhà Trắng cho biết.Quyết định này của ông Trump về cơ bản vẫn giữ Cuba trong danh sách mà chính ông đã đưa vào hồi cuối nhiệm kỳ đầu tiên của ông năm 2021.Thông báo của ông Biden vào tuần trước, đi kèm với thỏa thuận của Cuba về việc trả tự do cho hơn 500 tù nhân khỏi các nhà tù của nước này, dường như nhằm mục đích đảo ngược nhiều lệnh trừng phạt mà Trump đã áp dụng trong bốn năm tại nhiệm trước đó.Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel gọi quyết định này của Trump là "cách hành xử thiếu tôn trọng và lạm dụng".Cuba, quốc gia luôn kiên quyết phủ nhận mọi sự hỗ trợ cho chủ nghĩa khủng bố, đã bắt đầu thả một số ít tù nhân như một phần của kế hoạch lớn hơn được đàm phán giữa Mỹ và Cuba và được điều phối bởi Vatican.Nhưng với quyết định của Trump, không rõ liệu những đợt thả tù nhân đó có tiếp tục hay không.
Mặc cho sóng gió trước đó, Mike Pence vẫn xuất hiện ăn mừng
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Giữa các tầng lớp tinh hoa cũ và mới của Mỹ tại Rotunda của Điện Capitol vào thứ Hai 20/1 có cựu phó tổng thống Mike Pence.
Ông là một trong những người đầu tiên được giới thiệu trong lễ nhậm chức ngày hôm đó - tám năm sau khi ông nhậm chức phó tổng thống.
Cách đây bốn năm, đã có những lời kêu gọi từ những người ủng hộ Trump đòi treo cổ Pence trong cuộc bạo loạn ngày 6/1.
Vào tháng 3/2023, Pence cho biết lời nói của Trump đã "đặt [gia đình ông] và tất cả mọi người tại Điện Capitol hôm đó vào tình trạng nguy hiểm, và tôi biết lịch sử sẽ buộc [ông ấy] phải chịu trách nhiệm."
Ông đã không thành công trong cuộc tranh cử đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa năm 2024.
Sáng 20/1 giờ địa phương, ông viết trên X: "Đây là một ngày mà mọi người dân Mỹ nên cùng nhau tôn vinh nền dân chủ của chúng ta và sự chuyển giao quyền lực một cách hòa bình theo Hiến pháp Hoa Kỳ."
Chiếc mũ của Đệ nhất Phu nhân
Trump: 'Chúng ta chỉ muốn một đất nước vĩ đại'
Trump lặp lại một số điểm chính trước đó đã được ông đưa ra tại các sự kiện vào sự kiện tối ngày 20/1 (giờ Mỹ).
Ông nói rằng Mỹ sẽ nhanh chóng tăng cường khai thác "vàng lỏng" dưới chân khán giả, ám chỉ dầu mỏ. Ông cũng nhắc đến định nghĩa về giới tính và cam kết tăng cường sức mạnh quân sự.
"Chúng ta chỉ muốn một đất nước vĩ đại," ông nói.
Trump cũng tiết lộ sẽ có thêm nhiều thông báo sắp tới trước khi kết thúc bài phát biểu ngắn gọn.
Cắt bánh bằng kiếm
Nguồn hình ảnh,Reuters
Ông Trump kết thúc phần xuất hiện trên sân khấu tại buổi Dạ tiệc Tổng tư lệnh bằng màn cắt một chiếc bánh lớn bằng kiếm.
Phó Tổng thống JD Vance, người cũng cắt bánh bằng kiếm, đùa: "Cơ quan Mật vụ hẳn đang rất lo lắng."
Ông Trump hỏi đám đông có ai muốn ăn bánh không, trước khi bài hát YMCA bắt đầu phát trên loa và ông bắt đầu nhảy.
Ông Trump nói 'đánh bại kẻ thù của Mỹ' là trọng tâm chính
Trong bài phát biểu tại buổi Dạ tiệc Tổng tư lệnh, ông Trump cho biết một phần lớn nguyên nhân ông thắng cử là nhờ vào mối quan hệ của ông với quân đội.
"Tôi phải nói với các bạn rằng, với quân đội, chúng ta thật sự đã chiến thắng," ông nói.
Dưới sự lãnh đạo của ông Pete Hegseth, người dự kiến sẽ là bộ trưởng quốc phòng tiếp theo, đất nước sẽ lại có "quân đội mạnh mẽ nhất mà thế giới từng chứng kiến," ông Trump bổ sung.
"Chúng ta sẽ có một vòm sắt tuyệt vời," ông nói. "Chỉ có một mục tiêu: đánh bại kẻ thù của Mỹ. Chúng ta sẽ không bị đánh bại, chúng ta sẽ không bị xúc phạm. Chúng ta sẽ chỉ chiến thắng, chiến thắng và chiến thắng."
Trump: Quân đội Mỹ mạnh đến mức chúng ta sẽ không cần đến
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Ông Trump cho biết chính quyền của mình sẽ khiến quân đội Mỹ trở nên mạnh mẽ đến mức "chúng ta không cần phải sử dụng nó".
"Chúa phù hộ cho các bạn, Chúa phù hộ cho lực lượng vũ trang của chúng ta, Chúa phù hộ cho những người đàn ông và phụ nữ của chúng ta đang phục vụ ở nước ngoài, và Chúa phù hộ cho Hợp chúng quốc Hoa Kỳ," ông Trump nói, kết thúc bài phát biểu tại buổi dạ tiệc đầu tiên.
Đám đông hô vang "nước Mỹ, nước Mỹ ".